افرادی که علائم زیر توسط چشم پزشک برای چشم‌شان تشخیص داده شده کاندید عمل جراحی ویترکتومی هستند:
- رتینوپاتی دیابتی به خصوص اگر خونریزی و کشیدگی بر روی شبکیه وجود داشته باشد.
- برخی از موارد جداشدگی شبکیه
- عفونت بخش‌های داخلی کره چشم
- جراحت شدید چشم
- چروک شدگی ماکولا (ناحیه مرکزی شبکیه)
- سوراخ ماکولا
- به دنبال بروز برخی اختلالات بعد از جراحی کاتاراکت
عمل جراحی ویترکتومی اغلب باعث بهبود بینایی یا تثبیت آن می‌شود. خون یا باقی‌مانده‌های ناشی از عفونت یا التهاب که ممکن است باعث انسداد یا محو شدن تصویر برای تمرکز بر روی شبکیه شود، با انجام جراحی خارج می‌شود.
بافت آسیب دیده‌ای که ممکن است باعث جا به جایی، چروک خوردگی یا از هم گسیختگی شبکیه شود، با جراحی ویترکتومی خارج می‌شود. در صورتی که شبکیه در محل اصلی خود نباشد، بینایی کاهش می‌یابد.
با این روش، همچنین می‌توان جسم خارجی را که به دنبال ضربه در داخل چشم گیر افتاده است، خارج کرد. در صورتی که این اجسام خارج نشوند، بینایی در اغلب موارد دچار آسیب می‌شود.
- قبل از جراحی
چشم پزشک در مورد انتخاب روش ارجح بیهوشی شامل موضعی یا عمومی تصمیم خواهد گرفت. ممکن است به مدت یک شب در بیمارستان بستری شوید. قبل از انجام عمل جراحی، ممکن است برای آگاهی چشم پزشک از خطرات خاص پزشکی، درصورت لزوم بیمار نیاز به معاینه بالینی داشته باشد و برای این منظور باید از قبل آمادگی لازم توسط بیمار کسب شده باشد. همکاران ما در این خصوص بیماران را به دقت راهنمایی می‌کنند.
- هنگام جراحی
مدت عمل جراحی ویترکتومی بسته به شرایط بیمار از یک تا چند ساعت متغیر است. در برخی شرایط ممکن است چشم پزشک روش‌های دیگری را به صورت همزمان انجام دهد که شامل ترمیم جداشدگی شبکیه یا خارج کردن عدسی کدر «درمان کاتاراکت» است.
انجام این عمل جراحی در حین مشاهده چشم توسط میکروسکوپ‌های بسیار پیشرفته انجام می‌شود. وسایل ظریف جراحی با ایجاد برش کوچک در صلبیه یا بخش سفید رنگ چشم، در داخل چشم قرار می‌گیرند.
به منظور دستیابی به بهترین میزان بینایی ممکن برای بیمار، چشم پزشک یک یا چند مورد از موارد زیر را انجام خواهد دهد:
1. خارج کردن تمام زجاجیه کدر شده
2. خارج کردن بافت آسیب دیده موجود و تلاش برای برگرداندن شبکیه به محل اصلی خود
3. خارج کردن جسم خارجی که ممکن است در چشم باقی مانده باشد
4. درمان با لیزر برای کاهش احتمال خونریزی در آینده یا ثابت کردن از هم گسیختگی شبکیه
5. جایگزین کردن گاز یا هوا در چشم برای کمک به باقی ماندن شبکیه در محل مناسب
6. جایگزین کردن روغن سیلیکون در چشم که معمولاً نیاز به جراحی بعدی دارد
همچنین در مواردی می‌توان از وسایل بسیار ظریف‌‌تر برای عمل جراحی بهره برد. با استفاده از این وسایل دیگر نیازی به وجود بخیه برای ترمیم محل ورود به چشم نخواهد بود و بدین ترتیب، از یک سو عمل جراحی در زمان کوتاه‌تری انجام می‌شود و از طرف دیگر درد و ناراحتی بیمار نیز پس از عمل به حداقل می‌رسد.
- بعد از جراحی
احتمال وقوع درد یا ناراحتی بعد از جراحی قابل انتظار است. استفاده از محافظ چشمی «شیلد» برای مدت کوتاهی بعد از عمل توصیه می‌شود. چشم پزشک در مورد استفاده از قطره چشمی و زمان از سر گرفتن فعالیت‌های معمول با بیمار صحبت خواهد کرد.
توجه داشته باشید که رعایت نکات توصیه شده توسط چشم پزشک بعد از جراحی ویترکتومی بسیار مهم و ضروری است. همچنین باید به توصیه‌های چشم پزشک در مورد نحوه قرارگیری سر در وضعیت خاص توجه کرد، زیرا عدم توجه به این موضوع می‌تواند موجب شکست درمان شود.
تا زمان خروج حباب‌های گاز، پرواز با هواپیما یا مسافرت به ارتفاعات ممنوع است، زیرا افزایش سریع ارتفاع می‌تواند منجر به افزایش خطرناک فشار چشم شود.
در مواردی که از روغن سیلیکون استفاده می‌شود، لازم است به طور منظم و در فواصل معین بیمار تحت نظر قرار بگیرد، زیرا ممکن است در طول زمان روغن سیلیکون موجب بروز مشکلاتی شود و نیاز به خروج روغن در اسرع وقت وجود داشته باشد.
همه عمل‌های جراحی عوارضی را به دنبال خواهد داشت، اما در جراحی ویترکتومی میزان این عوارض نسبت به مزایای عمل بسیار کمتر است که در زیر به آنها اشاره می‌کنیم:
1. عفونت
2. خونریزی
3. جداشدگی شبکیه
4. ضعف بینایی
5. افزایش فشار چشم
6. افزایش سرعت شکل گیری کاتاراکت
توجه: اگر چه در موارد نادر، مدت کوتاهی بعد از ویترکتومی، کاتاراکت پیشرفت می‌کند ولی در بیماران سالخورده اغلب کاتاراکت بعد از چند ماه پیشرفت خواهد کرد.
* زمان بهبودی کامل
قدرت بینایی بعد از جراحی ویترکتومی به چندین متغیر وابسته است، به‌خصوص در مواردی که قبل از انجام ویترکتومی بیماری چشمی باعث آسیب دائمی به شبکیه شده باشد. چشم پزشکان بیمارستان چشم‌پزشکی نور تهران-ایران با توجه به شرایط شما درمورد میزان احتمال بهبود بینایی توضیح خواهد داد.