در پاراکلینیک بیمارستان فوق تخصصی چشم پزشکی نور بهمنظور بررسی مشکلات ناشی از گلوکوم (مانند سایر بیماریهای چشمی) از پیشرفتهترین دستگاههای تشخیصی استفاده می‌شود. در این بخش به اختصار با این امکانات آشنا می‌شوید:
پریمتری
اين تست كه به آن «تست ميدان بينايي» هم اطلاق ميشود برای ارزيابي ميزان ديد محيطي فرد انجام می‌شود. دلیل انجام آن هم این است که در برخي بيماري‌هاي چشمي (از جمله گلوكوم) ديد محيطي قبل از ديد مركزي آسيب ميبيند و اين امر باعث ميشود كه فرد متوجه كاهش ديد خود نشود. در مورد اين افراد زمانی که كاهش ديد به مركز بينايي برسد، ديگر زمان درمان بيماري از دست رفته و براي بازگشت بيماري نميتوان اقدامي انجام داد.
به همین منظور در بیمارستان فوق تخصصی چشم پزشکی نور با بهرهگیری از سیستم پیشرفته «پریمتری هامفری» آزمونهای مختلف میدان بینایی انجام می‌شود. لازم بهذکر است میدان بینایی به محدوده‌ای گفته می‌شود که با نگاه ثابت چشم در یک جهت، برای شخص قابل رویت است.
کاربرد اصلی این تست، تشخیص و پیگیری بیماری گلوکوم (آب سیاه) است ولی به تشخیص انواع بیماریهای اعصاب چشم و مسیرهای بینایی در مغز نیز کمک می‌کند.
چشم پزشک هنگامی این تست را توصیه می‌کند که به وجود مشکلی در عصب چشم مشکوک شود؛ این شک البته می‌تواند به دلیل بروز مشکلات چشمی یا نورولوژیک هم باشد که مهم‌ترین و شایعترین آن‌ها افزایش فشار داخل چشم، بروز آسیب‌هایی در مسیر عصب بینایی، افزایش فشار مایع مغزی - نخاعی و التهاب سر عصب چشم هستند.
گاهی هم چشم پزشک آزمون میدان بینایی را هنگام معاینه بالینی انجام میدهد؛ برای این اقدام از بیمار درخواست می‌شود به یک نقطه زُل بزند و چشم‌هایش را ثابت نگهدارد، سپس دکتر شیئی مانند یک خودکار را در مکان‌های گوناگون میدان بینایی وی حرکت میدهد.
نکته: تست بررسی میدان بینایی توسط دستگاه کامپیوتری، دقیقتر و قابل اعتمادتر است. این دستگاه، میدان بینایی را با بررسی مشاهده تعداد نقطههای نورانی که روی یک صفحه سفید برق میزنند، اندازه‌گیری می‌کند.
* روشهای انجام پریمتری
این آزمون از سه طریق انجام می‌شود که عبارتند از:
Kinetic perimetry
در این روش، نقاط نورانی درون نیمکره ناظر حرکت می‌کنند و فرد باید آن‌ها را ببیند.
Static Perimetry
طی این تست، جایگاه نقاط نورانی ثابت است و از ناظر خواسته می‌شود چنانچه آن نقاط را میبیند، دکمه مخصوصی را فشار دهد.
Humphrey Perimetry
پریمتری همفری متداولترین روش پریمتری است که آن را «تحلیلگر میدان دید خودکار» مینامند. در اين روش، فرد پس از ديدن نقاط نوراني كه در يك نيمكره روشن ميشوند، دكمه مخصوصي را كه در دست دارد مي‌فشارد و در پايان تست، دستگاه نتيجه آزمون را مشخص کرده، در اختيار پزشك قرار ميدهد.
نکته: انجام تست ميدان بينايي در افراد مبتلا به بیماری روماتیسم یا لوپوس که داروی «هیدروکسی کلروکین» مصرف می‌کنند (بهدلیل احتمال رسوب کلروکین روی شبکیه) نيز لازم است و باید بهطور منظم و عموماً در فواصل شش ماهه انجام شود.
بررسی کورتکس بینایی
سیستم بینایی که از مجموعه شبکههای یکپارچه و بسیار منظم عصبی و عضلانی تشکیل شده، بهصورت پیوسته با مغز در ارتباط است. هرگونه اختلال در این شبکه، تاثیر منفی بر عملکرد بینایی میگذارد و در صورت عدم توجه و درمان بهموقع، مشکلات عدیدهای ایجاد خواهد کرد.
بررسی کورتکس بینایی روشی است که معمولاً برای بررسی قدرت بینایی کودکان از آن استفاده می‌شود. با توجه به اینکه بررسی شرایط چشم کودکان دشوار است، بررسی کورتکس بینایی با ارائه تست‌های ویژهای مانند VEP و ERG اطلاعاتی از مسیر بینایی چشم تا مغز را در اختیار چشم پزشکان قرار میدهد.
* آشنایی با تست‌های بررسی قدرت بینایی
تست ERG
این تست بهترین روش برای بررسی گیرنده‌های بینایی است و در تشخیص بیماریهای مرتبط با گیرنده‌های بینایی شبکیه کمک زیادی می‌کند. تست ERG برای کودکان با دید کم که شبکیه آن‌ها سالم بهنظر می‌رسد و همچنین افرادی با کاهش دید نامعلوم انجام می‌شود؛ همچنین میتوان با نصب الکترودهایی فعالیت سلولهای شبکیه را نیز ارزیابی و ثبت کرد.
تست VEP
این تست برای بررسی مسیرهای بینایی به‌خصوص در کودکان مفید است. اساس کار به این صورت است که هنگام مشاهده از طریق دریچه دستگاه، ناگهان نوری ظاهر یا جسمی حرکت می‌کند یا در میدان بینایی نمایان می‌شود. برای هر یک از این فرآیندها از قسمت بینایی مغز پاسخی ساطع می‌شود؛ اندازه‌گیری این پاسخها به چشم پزشک برای تشخیص بیماری کمک می‌کند.
از این روش همچنین برای تشخیص زودرس بیماریهای ژنتیکی مغز، بیماری ام اس، ارزیابی اختلالات بینایی (که بروز آن‌ها احتمال آسیب رساندن به عصب بینایی را در پی دارد)، برخی مسمومیت‌ها از جمله مسمومیت ناشی از مصرف کلروکین و هرگونه آسیب به عصب بینایی نیز استفاده می‌شود.
