آیا با وجود خشکی چشم می توان عمل لیزیک انجام داد؟
انتشار: 1404/07/20
بروزرسانی: 1404/07/21

یکی از سؤالات پرتکراری که بسیاری از متقاضیان جراحی لیزیک از متخصصان میپرسند این است که آیا با وجود خشکی چشم میتوان لیزیک انجام داد؟
خشکی چشم یکی از شایعترین مشکلات چشمی است که میتواند بر سلامت قرنیه، کیفیت بینایی و حتی موفقیت نتایج عمل لیزیک تأثیر بگذارد. از آنجا که عمل لیزیک مستقیماً روی سطح قرنیه انجام میشود، وجود هرگونه اختلال در لایه اشکی میتواند ریسک عوارض بعد از جراحی را افزایش دهد.
در این مقاله از کلینیک فوق تخصصی چشم نور، که از پیشرفتهترین مراکز چشمپزشکی کشور است بهصورت کامل و علمی بررسی میکنیم که خشکی چشم چه تأثیری بر لیزیک دارد، چه زمانی میتوان این عمل را با اطمینان انجام داد، و چگونه باید خشکی چشم را پیش از جراحی درمان کرد. با ما همراه باشید تا پاسخ تمام سؤالات خود را بهصورت تخصصی دریافت کنید.
خشکی چشم چیست و چرا ایجاد میشود؟
خشکی چشم به حالتی گفته میشود که در آن سطح چشم، رطوبت و روانکنندگی طبیعی خود را از دست میدهد. اشک نقش حیاتی در تغذیه قرنیه، شفافیت بینایی و محافظت از سطح چشم دارد. زمانی که ترشح اشک کافی نباشد یا کیفیت آن پایین باشد، چشم دچار سوزش، خارش و تاری دید میشود.
دلایل بروز خشکی چشم قبل از عمل لیزیک
دلایل خشکی چشم بسیار گستردهاند، اما مهمترین آنها عبارتاند از:
- با افزایش سن تولید اشک کاهش می یابد و این مسئله کاملاً طبیعی است.
- تغییرات هورمونی در زنان بهویژه در دوران یائسگی یا مصرف داروهای ضدبارداری خود تاثیر بسزایی در خشکی چشم دارد.
- استفاده مداوم از مانیتور و موبایل باعث کاهش دفعات پلک زدن میشود و سبب خشکی چشم می شود.
- شرایط محیطی و زندگی در مناطق خشک، استفاده از کولر یا بخاری در خشکی چشم بی تاثیر نیست.
- مصرف داروها از جمله داروهای ضدافسردگی، ضد فشار خون و آنتیهیستامینها و همچنین استفاده طولانی از لنزهای تماسی نیز از دلایل دیگر خشکی چشم می باشد.
علائم و نشانههای خشکی چشم مزمن
- احساس جسم خارجی یا شنریزه در چشم
- قرمزی و التهاب مداوم
- حساسیت به نور (فتوفوبی)
- تاری دید بهویژه هنگام مطالعه یا رانندگی
- احساس سوزش، خارش یا درد خفیف در اطراف پلک
تفاوت خشکی چشم موقتی و مزمن در بیماران کاندید لیزیک
خشکی چشم موقتی معمولاً ناشی از شرایط محیطی یا سبک زندگی است و با درمان ساده رفع میشود، اما خشکی مزمن اغلب نیازمند درمان طولانی و مراقبت تخصصی است. برای انجام لیزیک، وجود رطوبت پایدار و کافی در سطح قرنیه ضروری است.
تأثیر خشکی چشم بر نتایج عمل لیزیک
عمل لیزیک با هدف اصلاح عیوب انکساری انجام میشود و در طی آن، جراح با لیزر، شکل قرنیه را تغییر میدهد تا پرتوهای نوری بهدرستی روی شبکیه متمرکز شوند. با این حال، اگر چشم بیمار دچار خشکی باشد، روند ترمیم سطح قرنیه و پایداری دید مختل میشود.
چرا خشکی چشم میتواند مانع عمل لیزیک شود؟
چشم برای بهبود پس از لیزیک نیازمند تعادل رطوبتی است. در خشکی چشم، سلولهای سطح قرنیه آسیبپذیرترند و روند ترمیم کندتر میشود.
علاوه بر این، دستگاههای لیزر برای انجام برش دقیق، به سطحی صاف و مرطوب نیاز دارند. خشکی چشم میتواند باعث خطای جزئی در تابش لیزر شود و در نتیجه دید نهایی بیمار نوساندار گردد.
خطرات انجام لیزیک در افراد مبتلا به خشکی چشم
- احتمال تأخیر در ترمیم قرنیه
- افزایش خطر التهاب یا عفونت بعد از عمل
- تاری دید موقتی یا نوسانی
- احساس درد، سوزش و ناراحتی مداوم
- احتمال بروز نور هالهای در شب
آیا خشکی چشم بعد از لیزیک بدتر میشود؟
در برخی بیماران، بهویژه کسانی که زمینه خشکی چشم دارند، ممکن است پس از لیزیک خشکی موقتی تشدید شود. این عارضه معمولاً بهدلیل کاهش موقت حس قرنیه است.
در کلینیک نور این موضوع بهدقت مورد پایش قرار میگیرد و با استفاده از قطرههای مرطوبکننده و درمانهای ضد التهاب کنترل میشود.
ارزیابی وضعیت خشکی چشم قبل از عمل لیزیک
پیش از جراحی لیزیک، ارزیابی دقیق خشکی چشم از الزامات اصلی است. چشمپزشکان کلینیک نور از جدیدترین دستگاههای تصویربرداری و تستهای تشخیصی برای بررسی وضعیت سطح چشم استفاده میکنند.
آزمایشها و تستهای لازم برای تشخیص خشکی چشم
- تست شیرمر (Schirmer Test): برای اندازهگیری میزان اشک ترشحشده در چند دقیقه.
- تست TBUT زمان تبخیر اشک: برای بررسی پایداری لایه اشکی.
- رنگآمیزی فلوروسئین: برای تشخیص آسیبهای سطح قرنیه.
- بررسی غدد میبومین (Meibomian Gland): این غدد نقش مهمی در کیفیت اشک دارند.
نقش پزشک متخصص قرنیه در بررسی سلامت سطح چشم
پزشک فوق تخصص قرنیه پس از بررسی دقیق نتایج، شدت خشکی چشم را طبقهبندی میکند. در صورت نیاز، درمان مقدماتی پیش از عمل لیزیک آغاز میشود تا سطح چشم برای جراحی آماده شود.
چگونه شدت خشکی چشم اندازهگیری میشود؟
شدت خشکی بر اساس مقدار اشک، زمان تبخیر، و میزان آسیب سلولی سطح قرنیه مشخص میشود و خشکی چشم به سه سطح تقسیم میشود:
سطح خفیف که اولین سطح خشکی چشم است و با قطره اشک مصنوعی قابل درمان می باشد. دومین مرحله سطح متوسط
است که نیازمند درمان دارویی و مکمل تغذیه ای است. سطح آخر که نسبت به سطح اول و دوم کمی شدید است و امکان دارد که مانع موقت یا دائم عمل لیزیک شود.
درمان خشکی چشم قبل از لیزیک
درمان خشکی چشم هدفش بازگرداندن رطوبت طبیعی چشم و بهبود شرایط سطح قرنیه پیش از عمل است. در کلینیک چشم درمانها بر اساس علت زمینهای هر بیمار شخصیسازی میشود.
روشهای دارویی درمان خشکی چشم
- قطرههای اشک مصنوعی: برای حفظ رطوبت سطح قرنیه.
- داروهای ضد التهاب: مانند سیکلوسپورین یا لایفیتگرست که التهاب غدد اشکی را کاهش میدهند.
- قطرههای حاوی هیالورونیک اسید: برای ترمیم سطح اپیتلیوم.
- داروهای خوراکی امگا3: جهت بهبود کیفیت چربی اشک.
- بستن مجرای اشکی (Punctal Plug): روشی ساده برای جلوگیری از خروج سریع اشک در موارد شدید.
درمانهای خانگی و مراقبتهای تغذیهای برای کاهش خشکی چشم
- افزایش مصرف مواد غذایی حاوی امگا 3 مانند ماهی قزلآلا، گردو و تخمکتان
- نوشیدن حداقل 8 لیوان آب در روز
- استفاده از بخور در محیطهای خشک
- پرهیز از استعمال دخانیات و قرارگیری در معرض باد مستقیم
- استراحت چشمی هر 20 دقیقه هنگام کار با کامپیوتر (قانون20 -20-20)
مدت زمان لازم برای کنترل خشکی چشم قبل از لیزیک
در موارد خفیف، 2 تا 4هفته درمان کافی است، اما در موارد متوسط یا شدید ممکن است 2 تا 3 ماه زمان نیاز باشد. پزشک تنها پس از تثبیت کامل وضعیت اشک، مجوز انجام لیزیک را صادر میکند.
گزینههای جایگزین لیزیک برای افراد با خشکی چشم
اگر خشکی چشم بیمار بهصورت مزمن باشد یا پاسخ درمانی کافی ندهد، روشهای جایگزین اصلاح بینایی پیشنهاد میشود.
PRK یا لازک جایگزینهای مناسب برای خشکی چشم می باشد
در روشهای PRK و لازک نیازی به ایجاد فلپ قرنیه نیست، بنابراین تحریک اعصاب سطحی کمتر است و خشکی چشم تشدید نمیشود. این روشها برای بیماران با قرنیه نازک یا خشکی مزمن بسیار مناسبتر هستند.
مزایا و معایب هر روش در مقایسه با لیزیک
- PRK درد بیشتری در روزهای اول دارد اما خطر کمتر برای خشکی چشم می باشد.
- در لازک ترمیم سریعتر و دید پایدارتر نسبت به PRKاست.
- فمتولیزیک دقت بسیار بالا دارد ولی فقط مناسب خشکی خفیف می باشد.
انتخاب بهترین روش اصلاح بینایی بر اساس وضعیت چشم بیمار
انتخاب روش جراحی بر اساس ضخامت قرنیه، سلامت اپیتلیوم و کیفیت اشک انجام میشود. در کلینیک نور، هر بیمار با تجهیزات تصویربرداری قرنیه (توپوگرافی و ارباسکن) بررسی میشود تا بهترین گزینه انتخاب گردد.
مراقبتهای بعد از لیزیک برای پیشگیری از خشکی چشم
مراقبتهای بعد از لیزیک نقش اساسی در حفظ سلامت قرنیه دارند. حتی افرادی که قبل از عمل خشکی نداشتند، ممکن است تا چند هفته بعد از لیزیک بهصورت موقت دچار خشکی شوند.
روشهای حفظ رطوبت چشم پس از جراحی
- استفاده مکرر از قطرههای تجویزی
- بستن موقت مجرای اشکی برای حفظ اشک
- اجتناب از استفاده از لنزهای تماسی تا زمان ترمیم کامل
- خواب کافی و اجتناب از بیداریهای طولانی
- قطرهها و داروهای تجویزی بعد از عمل
- قطره آنتیبیوتیک برای پیشگیری از عفونت
- قطره ضد التهاب برای کاهش سوزش
- اشک مصنوعی بدون مواد نگهدارنده برای رطوبت چشم
توصیههای تغذیهای و محیطی برای جلوگیری از بازگشت خشکی چشم
- پرهیز از فستفودها و غذاهای سرخشده
- مصرف سبزیجات برگدار، هویج و مرکبات
- حفظ رطوبت اتاق با دستگاه بخور
- استفاده از عینک آفتابی در بیرون از منزل
جمعبندی
خشکی چشم یک مشکل قابل درمان است و در اغلب موارد مانع قطعی انجام لیزیک نمیشود. با بررسی دقیق وضعیت سطح چشم و درمان مناسب، میتوان به نتایج عالی از جراحی دست یافت.
اگر خشکی چشم شما کنترل نشده باشد، ممکن است جراح عمل را به تعویق بیندازد تا ابتدا با درمان دارویی یا تغییر سبک زندگی، شرایط چشم پایدار شود.
برای تصمیمگیری صحیح و ایمن، مراجعه به مراکز معتبر و مجهز مانند کلینیک فوق تخصصی چشم نور توصیه میشود. این مرکز با بهرهگیری از دستگاههای مدرن تشخیصی و پزشکان متخصص قرنیه، ارزیابی دقیق و درمان شخصیسازیشدهای برای هر بیمار ارائه میدهد.
سؤالات متداول درباره خشکی چشم و لیزیک
1. آیا خشکی چشم بعد از عمل لیزیک طبیعی است؟
بله، در بسیاری از بیماران، خشکی موقت پس از جراحی دیده میشود که معمولاً طی چند هفته تا چند ماه برطرف میشود. پزشک با تجویز قطرههای مناسب از تشدید آن جلوگیری میکند.
2. آیا میتوان با خشکی خفیف چشم لیزیک انجام داد؟
در صورتی که میزان خشکی چشم کنترل شده باشد و قرنیه سالم باشد، بله، انجام لیزیک بلامانع است. تصمیم نهایی با ارزیابی پزشک متخصص قرنیه گرفته میشود.
3. چه مدت بعد از درمان خشکی چشم میتوان لیزیک انجام داد؟
پس از درمان کامل و پایدار شدن وضعیت اشک، معمولاً بین 1 تا 3 ماه بعد میتوان عمل را با اطمینان انجام داد.
4. آیا لیزیک باعث خشکی دائمی چشم میشود؟
خیر، در اغلب بیماران خشکی موقت است و با درمان مناسب برطرف میشود. در موارد بسیار نادر و بدون درمان پیشگیرانه ممکن است مزمن شود.
5.بهترین مرکز برای درمان خشکی چشم و انجام لیزیک کجاست؟
کلینیک فوق تخصصی چشم نور بهعنوان یکی از معتبرترین مراکز چشمپزشکی کشور با بهرهگیری از پزشکان برجسته، دستگاههای تشخیصی مدرن و تجربه بالای جراحان، بهترین گزینه برای بررسی و درمان خشکی چشم قبل از لیزیک است.